Podział budownictwa z bali:
Ze względu na sposób obróbki i przygotowania drewna domy z bali dzielimy z grubsza na maszynowe i ręcznie budowane. W przypadku obróbki maszynowej bale toczy się lub przeciera do jednakowego wymiaru na specjalistycznych maszynach po czym montuje na przygotowanym wcześniej fundamencie. O jakości domów budowanych maszynowo decydują przede wszystkim maszyny użyte do przygotowania ich poszczególnych elementów. Decydującym czynnikiem jest tutaj powtarzalność i jednakowość wszystkich elementów.
Domy budowane ręcznie zazwyczaj powstają z naturalnych okrągłych bali, które ze względu na swoje nieregularne wymiary uniemożliwiają automatyzację procesu budowy. Bale wówczas muszą być w przeważającej części procesu budowy pasowane i obrabiane ręcznie. O jakości domu budowanego w tym stylu decydują przede wszystkim wiedza, umiejętności i doświadczenie ekipy budującej. Ręczny charakter prac pozwala na indywidualne traktowanie każdej pojedynczej bali czy wycięcia oraz zachowuje naturalny wygląd bali użytych do budowy.
Możliwe jest również budowanie przy zastosowaniu częściowej automatyzacji w procesie budowy, kiedy to na przykład górne i dolne krawędzie przeciera się tak że powstają bale okrągłe o jednakowej wysokości. Bale łączone są ze sobą płaskimi powierzchniami przy zachowaniu okrągłego kształtu od zewnątrz.
Niestety coraz częściej spotyka się również różnego rodzaju imitacje budownictwa z bali gdzie ściany nośne muruje się i następnie obkłada tak zwanym półbalem. Domy budowane w tym stylu poza imitującym wyglądem nie mają wiele wspólnego z budownictwem drewnianym.
Dodatkową cechą każdego domu z bali jest również sposób łączenia bali w narożnikach ścian oraz sposób wzdłużnego łączenia bali ze sobą. W przypadku bali prostokątnych naturalnym wyborem łaczenia narożnego jest połaczenie na tak zwany jaskółczy ogon. W przypadku bali okrągłych optymalnym sposobem łączenia jest połączenie na tak zwane siodło.
Ręczne budownictwo z okrągłęj bali:
Budownictwo z okrągłych bali ma swoje korzenie przede wszystkim w Skandynawii oraz Europie Wschodniej. Jako nie wymagające stosowania skomplikowanych maszyn było popularnym sposobem budowania domostw na terenach pozbawionych prądu czy dostępu do maszyn tartacznych. Na poczatku ubiegłego stulecia budowano w ten sposób między innymi całe wsie w Bieszczadach czy na terenach Polskich kresów wschodnich. Okres powojenny, wraz z następującym uprzemysłowieniem i zanikiem ręcznego rzemiosła to praktycznie całkowity regres budownictwa drewnianego zarówno w Polsce jak i na świecie. Dodatkowo budownictwo to, postrzegane wręcz jako element zacofania technologicznego, zostało całkowcie pominiete w programach edukacyjnych szkół technicznych czego efektem jest niski poziom techniczny budownictwa drewnianego w Polsce oraz znikoma liczba ciesli, inzynierów czy architektów specjalizujących się w tej branży.
Reaktywację budownictwa drewnianego w ostatnich kilku latach zawdzięczamy w znacznym stopniu Kanadyjczykom, ich pionierskiej przeszłości oraz tradycji budowania samodzielnie domów drewnianych. Na przełomie lat 60-tych i 70-tych dwudziestegio wieku B. Allan Mackie ( https://ballanmackie.com/ ) jako jeden z pierwszych odtworzył wizję samodzielnego zbudowania domu z bali na wzór pierwszych pionierów Kanady. Bardzo szybko Mackie stworzył szkołę budowania z bali oraz całą literaturę na ten temat i prawdopodobnie sam w pojedynkę najbardziej przyczynił się do ponownego powrotu tak wielu ludzi na całym świecie do budowania z bali. Doszło wręcz do tego że rzemiosło uznawane od wieków za domenę Europejczyków obecnie nazywa się kanadyjskim stylem budowania a domy budowane z okrągłej bali jako kanadyjskie domy z bali.
Na pytanie odnośnie swojej edukacji budowlanej, Mackie odpowiada, że mając okazję wielokrotnie podróżować po Kanadzie, opisał i opracował większość napotkanych przez siebie konstrukcji drewnianych, budowanych przez pierwszych osadników, zazwyczaj emigrantów z Europy. W ten sposób poznał szereg różnich technik budowania i jako praktyk zaczął sam budować i eksperymentować. Bardzo szybko przyłączyła się do niego grupa zapaleńców z którymi stowrzył szkołę budownictwa z bali a następnie pierwsze stowarzyszenie budowniczych z bali i przyczynił się do opracowania nowoczesnych standardów tego budownictwa.
Jako propagator samodzielnego budowania z bali uważał że budownictwo to nie powinno być domeną jakiejkolwiek nacji czy grupy etnicznej i robił wszystko aby rozpowszechnić budownictwo z bali szerszemu gronu ludzi. Wierzył że umiejętność samodzielnego zbudowania domu powinna byc umiejętnością powszechnie znaną a dom z bali jako jeden z najlepszych sposobów na budowanie i mieszkanie. Większość dzisiejszych liderów w tej branży na świecie to właśnie uczniowie Allan’a B. Mackie i wychowankowie tak zwanej Mackie School of Log Building, która jeszcze do niedawna działała w zachodniej części Kanady. Najbardziej znaną pozycją w lietraturze o tematyce budownictwa z bali stała sie książka autorstwa Mackie "Building with logs", którą polecamy wszystkim przyszłym i obecnym mieszkańcom domów z bali.
Kanadyjczycy, wykorzystując obecnie dostępne maszyny i narzędzia, ciągle rozwijając budownictwo z bali stali się liderami w tej branży na świecie czego dowodem mogą być realizacje takich firm z zachodniej Kanady jak:
www.pioneerloghomesofbc.com, www.brianmooreloghomes.com, www.moosemountain.com.
